Havalandırma Sisteminin Özellikleri
Bu özellikleri şöyle sıralayabiliriz.
1. Havalandırma sistemi bitkiler üzerine bir hava esintisi yaratmamalıdır. Hava hareketi bitkilerin üstündeki boşlukta olmalıdır. Buna karşılık bitkilerin bulunduğu yerde yeterli bir hava değişimi sağlanmalıdır.
2. Seraya giren taze hava doğrudan bitkilere çarpmamalıdır.
3. Havalandırma elemanı sağlam olmalı ve iyice kapanabilmelidir. Böylece hava değişimi ile ısı kaybı az olur.
4. Havalandırıcılar su geçirmez olmalıdır.
5. Havalandırma fırtınadan etkilenmemelidir. Havalandırma sistemi dış etkilerle açılıp kapanmamalıdır.
6. Havalandırma açıklıkları yeterince büyük olmalıdır.
7.Havalandırma düzeni işletmede teknik sorunlar yaratmayacak, az bir kuvvetle açılıp kapanabilecek durumda olmalıdır.
Hava Değişim Sayısı
Serada havalandırmanın etkisi seradaki hava değişim sayısı ile belirlenir. Bu değişim sayısı bir saatte sera havasının kaç kez değişeceğinin bilinmesidir. Bu sayının 30 – 40 arasında olması seranın iyi bir havalandırması için yeterliyse de,bu değerler Çizelge 1.1’de verilmiştir.
Havalandırma için gerekli hava değişim hızında en önemli etken, sera içindeki ve sera dışındaki havanın sıcaklık dereceleri arasındaki fark yanında pencere alanlarının toplamı ve sera yüzeylerine dağılımına da bağlıdır.
Havalandırma Açıklıkları
Seraların havalandırılması, sera yan duvarları ve çatılarına yerleştirilen havalandırma açıklıkları ile yapılır. Havalandırmada etkili olan pencereler, çatı pencereleridir. Ülkemizde olduğu gibi özellikle plastikle örtülü seralarda, sera çatısında genellikle havalandırma pencerelerinin olmaması havalandırmayı önemli ölçüde azaltır. Bu durumda yan duvara konan pencere alanının çok artması bile havalandırmayı istenilen düzeye çıkaramaz.
Çatı havalandırmasının önemini bilen sera üretim firmaları mahyanın iki yanındaki çatı pencereleri ile, tüm çatı elemanları aşağıya veya yukarıya hareket ederek çatı havalandırması yapıldığı gibi, çatı elemanları bir yana, toplanarak da çatı havalandırması yapılmaktadır.
Pencereler ve havalandırma açıklıkları, açıldığında serada iyi bir havalandırma sağlarken, kapatıldığında bir açıklık kalmamalıdır. Kapalı pencere aralıklarından sera içindeki sıcak hava dışarı çıkmamalıdır. Böylece soğuk havalarda sera içinde fazla yakıt kullanılarak yakıt masraflarının artması önlenir. Rüzgarın havalandırma sistemi üzerine etkisi büyüktür. Rüzgarın sürekli estiği yörelerde, seralarda rüzgarın neden olduğu hava hareketi artacağı için havalandırma açıklıklarının boyutları küçültülebilir. Böylece rüzgara karşı dayanıklılıkta artar.
Çizelge 1.1. Seralarda hava değişim sayısı
Havalandırmanın durumu: Değişim sayısı
Pencereleri kapalı serada: 0,6-2
Kötü havalandırma: 20-40
iyi havalandırma: 40-50
Çok iyi havalandırma: 50’den fazla
Sera havalandırma mekanizmaları yandan otomatik veya manuel ve üstten otomatik veya manuel olmak üzere 4 farklı şekilde kurulabilmektedir. Yetiştirilen bitki türleri, sera tipi ve bölge iklimine göre çok iyi tasarlanmalı ve projelendirilmelidir. Maksimum verim odaklı çalışmalarda bitkileri ve iklimi iyi tanımak ve kaliteli bir sera yapısı şarttır.
Üst havalandırma sistemi kremayer dişli sistemi ile çalışmaktadır. Tepe mahyanın iki yanında, mahya boyunca 2 m genişliğinde 40 x 30 profillerden imal edilen açılır kolları kelebek şeklindedir. Sistemi özel yapılmış rulman yataklara yerleştirilmiş şaft olarak kullanılan mm boruya kremayer ve dişli yerleştirilmesi ve bu sistemin pencereyi itmesi ile açılıp kapanmaktadır.
Her pencere için bir motor kullanılacak olup, limit switchler motorların üzerindedir. Kullanılacak kremayer dişliler kremayer dişli ile şaft üzerine yerleştirilmektedir.
Kremayer kaseti göbek dişlisi toz döküm çelikten imal edilmiştir ve aşınmaya karşı yüksek dayanıklıdır. Materyal olarak galvaniz malzeme kullanılmaktadır.
Faydalı sayfalar: Sera sirkülasyon fanları yazımızı incelemek için tıklayınız.